Als een griepvirus een aparte naam krijgt
Griep
Geschreven door Redactie- Geplaatst op 23 november 2013
- 0 reacties
Geschreven door RedactieSpaanse griep, Aziatische griep, Hongkonggriep, vogelgriep, Mexicaanse griep … Bestaat er ook nog ‘gewone griep’?
Aparte naam tekent ernst van het griepvirus
Ieder jaar rond februari en maart lijden relatief veel mensen aan griep. Als de aantallen oplopen, spreken we op een gegeven moment over een epidemie. Vaak gaat het dan om een type A-griep. Dit type verandert/muteert steeds, met steeds nieuwe epidemieën als gevolg. Wanneer griep een aparte benaming krijgt, tekent dat de ernst van de epidemie. Soms terecht, soms slechts ogenschijnlijk.
Aziatische griep
De Aziatische griep (ook ‘A-griep’ genoemd) was een pandemie die in 1957 in Azië uitbrak en zich van daaruit verbreidde. De Aziatische griep kostte aan ongeveer 1 miljoen mensen het leven. Het aantal dodelijke slachtoffers van deze griepepidemie was daarmee duidelijk minder dan het aantal van de Spaanse griep van 1918. Hiervan lopen de schattingen uiteen van 20 tot meer dan 50 miljoen doden wereldwijd. De Spaanse griep droeg bij aan het einde van de Eerste Wereldoorlog.
Hongkonggriep
De Hongkonggriep was een extreme pandemie. Deze brak uit in 1968 in Hongkong en heeft naar schatting 1 miljoen slachtoffers geëist. De Hongkonggriep is een subtype van het H3N2 influenza A-virus. Daarbij staat de H voor het type hemagglutinine eiwit op de eiwitmantel en de N voor het type neuraminidase eiwit. Het originele virus is van het subtype H2N2 dat medio 1957 de Aziatische griep heeft veroorzaakt. Dit virus is door de jaren heen gemuteerd. Zo is het H3N2-virus gevormd. Overigens is het H3N2-virus van origine een vogelgriepvirus. Daarom wordt het gerekend tot de zogenoemde ‘aviaire influenza’.
Mexicaanse griep
De Mexicaanse griep, officieel nieuwe influenza A (H1N1) genoemd, is een griepvirus dat in 2009 wereldwijd veel beroering wekte. De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) bestempelde het op 11 juni 2009 als een pandemie. Naar later bleek op oneigenlijke gronden. De Mexicaanse griep bleek niet ernstiger dan een ‘gewone’ griep. Voor meer informatie lees je ‘De Mexicaanse griep behandeld’ en ‘Mexicaanse griep, een groot medisch schandaal?’ . < linkjes naar de nieuwsartikelen met die naam > Wetenschappelijk gezien behoort het virus dat de Mexicaanse griep veroorzaakte tot een nieuwe stam van het H1N1-varkensgriepvirus. Het had zijn oorsprong in Mexico in maart 2009. Er werden ook enkele andere namen gehanteerd – onder meer nieuwe influenza A (H1N1) – en ‘varkensgriep’. Dat laatste vooral in de eerste dagen na de uitbraak. Het virus manifesteerde zich voor het eerst in Mexico en breidde zich in april 2009 uit naar de Verenigde Staten en al snel ook naar andere landen. Op 16 juli meldde de WHO dat het aantal gevallen van Mexicaanse griep inmiddels niet meer te tellen was. Volgens cijfers van het Amerikaans Centrum voor Ziektecontrole en -preventie (CDC) waren op 28 augustus 2009 209.438 besmettingen en ten minste 2.185 doden als gevolg van het virus vastgesteld. Bij sterfgevallen was vaak sprake van een combinatie met één of meerdere andere aandoeningen, waardoor de patiënt reeds een sterk verminderde gezondheid had. Overlijden aan alleen Mexicaanse griep was zeldzaam. In veel gevallen verliep de infectie vrij mild. Daarom meldden veel patiënten zich niet. In 2009 werden wereldwijd in totaal 17.483 sterfgevallen bevestigd. In Nederland waren dit er 60. Bij de ‘gewone’ Nederlandse seizoensgriep ligt dit tussen de 250 en de 2000. De ‘gewone’ griep is dus 4 tot 35 keer zo gevaarlijk als de Mexicaanse griep. De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) was bezorgd, omdat bij eerdere pandemieën was gebleken dat de agressiviteit van griepvirussen kan veranderen. Dit gebeurde niet bij de Mexicaanse griep. Vanaf 11 augustus 2010 werd de Mexicaanse griep niet langer een pandemie genoemd. In 2010 stak het virus opnieuw de kop op in Engeland. Eind december waren daar reeds 39 mensen overleden aan de Mexicaanse griep en lagen 738 mensen met het virus op de afdeling intensieve zorg.
Spaanse griep
De Spaanse griep was een beruchte grieppandemie uit de jaren 1918-1919. Deze wereldwijde epidemie eiste naar schatting 20 tot 100 miljoen levens. Dit aantal overtreft het totale dodental van de Eerste Wereldoorlog ruimschoots. Het virus dat de Spaanse griep veroorzaakte, was van het type H1N1. Voor meer informatie lees ook: http://historiek.net/de-spaanse-griep-1918-1919/1005/.
Vogelgriep
Vogelpest, vogelgriep of ‘aviaire influenza’ is een ziekte die voorkomt bij vogels en dan vooral de hoenderachtigen. Dit virus veroorzaakt bij de dieren griepachtige verschijnselen: sufheid, tranende ogen en opgezette kelen. Ook verkleurt de kam van de vogels. Sommige sterven direct na de eerste besmetting. De incubatietijd bedraagt drie dagen tot twee weken. De ziekte is dodelijk voor kippen, kalkoenen en eenden. De veroorzaker van de ziekte is een variant van het influenza A-virus. Virussen vermenigvuldigen zich in een gastheercel. In één op de 10.000 gevallen kan door kleine foutjes in het vermenigvuldigingsproces (mutaties) een virus ontstaan dat anders en mogelijk gevaarlijker is dan het oorspronkelijke virus. Dit mutatieproces bij virussen heet ‘antigene drift’. Bij influenza A-virussen komt daarnaast ook ‘reassortment’ voor. Verschillende virussen wisselen dan genetisch materiaal met elkaar uit (‘antigene shift’). Een laagpathogeen aviair influenzavirus kan muteren tot een hoogpathogeen virus dat een zeer besmettelijke, dodelijke variant voor de meeste vogelsoorten vormt. De ziekte heeft niets te maken met de pest die in de middeleeuwen in Europa voorkwam.
(Bron: RIVM)